Dialekt Mazowiecki?

W audycji "Odkrywamy Mazowsze", prowadzonej przez Dorotę Sołowiej, słuchacze mieli okazję zgłębić tajemnice dialektów Mazowsza. Program rozpoczął się rozmową z prof. Haliną Karaś z Uniwersytetu Warszawskiego, specjalistką w dziedzinie dialektologii. Profesor Karaś opowiadała o wyjątkowości dialektu mazowieckiego, który od wieków wyróżniał się na tle innych. Wskazano, że dialekt ten obejmuje różne regiony, m.in. Mazowsze, Podlasie, Suwalszczyznę, Mazury i Kurpie. Charakterystyczną cechą jest tzw. mazurzenie, czyli uproszczona wymowa spółgłosek, np. "syja" zamiast "szyja". Podkreślono również, że gwary mazowieckie stopniowo zanikają, choć na terenach wiejskich, zwłaszcza na Kurpiach, można je jeszcze usłyszeć.

Kolejnym punktem programu była wizyta w Kurpiach, gdzie Pan Henryk Gadomski z Związku Kurpiów omówił działania na rzecz zachowania mowy kurpiowskiej. Organizacja ta, działająca od 1996 roku, opracowała m.in. alfabet kurpiowski i podręczniki do nauki tego dialektu, który różni się nawet fonetyką od języka polskiego literackiego. Przykładem jest różna wymowa słowa "para". Wysiłki Związku skupiają się na edukacji młodszych pokoleń, m.in. poprzez lekcje mowy kurpiowskiej w szkołach.

W rozmowie z kurpianką Krystyną Łaszczych poruszono temat trudności w utrzymaniu żywej tradycji mowy kurpiowskiej. Wspomniano o czasach PRL, kiedy gwary były marginalizowane, oraz o obecnym zagrożeniu ich zaniku wraz z odchodzeniem starszych pokoleń. Jednak dzięki inicjatywom takim jak publikacje Związku Kurpiów (np. tłumaczenie "Małego Księcia") i promocja w mediach społecznościowych, mowa kurpiowska ma szansę przetrwać.

Audycja zakończyła się zachętą do odwiedzenia Kurpi i poznania ich unikalnej kultury oraz języka.

 

 

Zadanie publiczne dofinansowane ze środków Województwa Mazowieckiego.