Przystanek Nauka

Przystanek Nauka

🎙️ Przystanek Nauka – Podcast pełen wiedzy i inspiracji! Przystanek Nauka to przestrzeń dla wszystkich, którzy chcą zgłębiać tajemnice nauki i odkrywać fascynujące ciekawostki ze świata badań. W naszym podcaście znajdziesz: 🔬 Najnowsze doniesienia ze świata nauki, w tym informacje o badaniach prowadzonych na Uniwersytecie Śląskim. 🎥 Relacje z eksperymentów, rozmowy z ekspertami oraz historie naukowych odkryć. Przystanek Nauka to także partnerstwa z instytucjami naukowymi z całej Polski oraz wielokrotnie nagradzane działania popularyzujące naukę – w tym wyróżnienie w konkursie Popularyzator Nauki 2015. Co roku możesz nas spotkać na Śląskim Festiwalu Nauki KATOWICE, gdzie wspólnie z wybitnymi naukowcami i pasjonatami nauki tworzymy inspirujące przystanki pełne wiedzy. 🖥️ Odwiedź naszą stronę: przystaneknauka.us.edu.pl 📢 Zatrzymaj się z nami na przystanku nauki i pozwól, by wiedza stała się Twoją pasją!

Episodes

July 3, 2025 19 mins
Był poliglotą: tłumaczył z angielskiego, niemieckiego, rosyjskiego, francuskiego, jidysz i holenderskiego. Część spośród 145 przekładów jego autorstwa do dziś funkcjonuje w powszechnym obiegu. Zginął w getcie warszawskim. 

Dr Joanna Ryszka i dr Paweł Golda z Instytutu Językoznawstwa UŚ zajęli się życiem i dziełem Marcelego Tarnowskiego – tłumacza tyleż zasłużonego, co wymagającego rozpoznania i przypomnienia. Owocem ich zainteresowa...
Mark as Played
Ten podcast wyjątkowo nie będzie o badaniach, ale za to poruszy ważny społecznie temat, jakim są patologie i kryzysy trapiące obecnie naukę i społeczność akademicką. 

O tym, dlaczego nawet posiadanie tytułu naukowego nie chroni przed pseudonauką i teoriami spiskowymi, jak uchronić się przed tzw. drapieżnymi czasopismami (predatory journals) i fabrykami artykułów naukowych (paper mills), a także szkodliwą i niewłaściwie prowadzoną ko...
Mark as Played
Komiksy to nie tylko rozrywka. Potrafią być też niezwykle cennym źródłem informacji o kulturze i społeczeństwie. Zwłaszcza, gdy odnoszą się do aktualnych problemów takich, jak zmiany klimatu czy zanieczyszczenie środowiska.

O ekokomiksach i sposobie ich analizowania, o wykorzystaniu komiksów w edukacji, ale i w propagandzie, opowiada dr Matylda Sęk-Iwanek – kulturoznawczyni z Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowic...
Mark as Played
3 czerwca 2025 roku w Korei Południowej wybrano nowego prezydenta Lee Jae-myunga z Partii Demokratycznej Korei. Wybory te były nietypowe i zorganizowane zostały po tym, jak odsunięto poprzedniego prezydenta Yoon Suk-yeola z Partii Władzy Ludowej za nieudaną próbę zamachu stanu.

O tym, jak wygląda obecny krajobraz polityczny Korei Południowej, jak wyglądała kampania wyborcza i kim byli kandydaci, a także o oczekiwaniach obywateli i p...
Mark as Played
Rosyjska Flota Cieni i nowy wymiar wojny hybrydowej Czym jest tajemnicza „Flota Cieni”? Jak Rosja wykorzystuje statki do obchodzenia sankcji, prowadzenia operacji wywiadowczych i wywierania presji na Zachód – bez wypowiedzenia wojny? W tym odcinku rozmawiamy o nowoczesnych narzędziach wojny hybrydowej, które coraz częściej pojawiają się nie tylko na granicach, ale i na morzu.

Naszym gościem jest dr hab. Robert Rajczyk, prof. UŚ, ek...
Mark as Played
Generatywna sztuczna inteligencja coraz lepiej radzi sobie z tworzeniem obrazów, filmów czy melodii. Opiera się jednak na tym, czym została nakarmiona. Rzadko jednak twórcy oryginalnych prac bywają pytani o zgodę na takie wykorzystanie ich treści.

Jak zatem wygląda kwestia praw autorskich w kontekście rewolucji AI? Czy styl artystyczny może być objęty taką ochroną? Jak w kontekście prawa interpretować niedawny wysyp w internecie obr...
Mark as Played
„Jest lekko przesunięty wobec oryginału, a jednocześnie nie mamy najmniejszych wątpliwości, że oto Dylan się przed nami zmaterializował – w ruchu, w geście, w grymasie twarzy …” – tak prof. dr hab. Ryszard Koziołek komentuje grę aktorską Timothée Chalameta w „A Complete Unknown”. Film w reżyserii Jamesa Mangolda to doskonały pretekst do rozmowy o twórczości Boba Dylana – muzyka rodem z Minnesoty, który zmienił oblicze piosenki.  

W ...
Mark as Played
Co łączy lorda Byrona, Marilyn Monroe, Zendayę, Prince’a i Michelle Yeoh? Wszystkich możemy nazwać celebrytami. Łączy ich sława, oddani fani oraz tłumy zainteresowane ich życiem prywatnym.

Czy sława ma datę ważności? Jak płeć decyduje o czyjejś popularności i czy może ona być integralną częścią kreacji celebryty? Kto kogo tak naprawdę potrzebuje: my celebrytów, czy oni nas?

Na te i inne pytania odpowiada w podcaście dr Nina Augustyno...
Mark as Played
Fake newsy, współczesne mity na temat medycyny, a także badania terenowe w różnych częściach świata. Zainteresowania badawcze dr Ewa Kozik zaprowadziły ją niedawno na Wyspy Owcze, lecz wcześniej zajmowała się też m.in. kulturami azjatyckimi.  

W rozmowie nagranej z okazji Ogólnopolskiego Dnia Etnografii, Etnologii i Antropologii Kulturowej (9 lutego) naukowczyni z Instytutu Nauk o Kulturze UŚ opowiada o specyfice swojej dyscypliny i...
Mark as Played
Studia z dziejów migracji rycerstwa śląskiego do Królestwa Polskiego (zwłaszcza na Ruś Czerwoną
w XIV–XV wieku)  to tytuł najnowszej książki prof. dr. hab. Jerzego Sperki, dyrektora Instytutu Historii na Wydziale Humanistycznym UŚ. 

W rozmowie z Tomaszem Płosą z Centrum Komunikacji Medialnej UŚ prof. Jerzy Sperka przypomina, dlaczego w przypadku rycerstwa śląskiego mówimy o zarobkowej migracji zewnętrznej, tłumaczy, dlaczego to właś...
Mark as Played
To pierwsza w historii infrastruktura poza granicami Polski, której właścicielem jest Uniwersytet Śląski, a także pierwsza od kilkudziesięciu lat nowa polska infrastruktura w Arktyce – tymi słowami dr Dariusz
Ignatiuk z Wydziału Nauk Przyrodniczych UŚ, przewodniczący Centrum Studiów Polarnych zapowiada otwarcie Centrum Logistyczno–Naukowe na Svalbardzie BERA.

O lodowcach cielących się, „wysokim sezonie” w Arktyce, spotkaniach z niedź...
Mark as Played
„Ludzie mają dziś mało czasu na wielkie uczucia; zrywają się rano, chłepczą swoje zupki w barach mlecznych, tłoczą się w tramwajach, kupują tandetne meble w domach towarowych na raty, kłócą się z konduktorami o pięć groszy i tak dalej” – mówił jeden z bohaterów opowiadania Marka Hłaski pt. „Ósmy dzień tygodnia”. Czy ta diagnoza sprzed prawie 70 lat jest dziś nadal aktualna? 

Na zakończenie Roku Marka Hłaski ⁠prof. dr hab. Marian Kis...
Mark as Played
Czy to samo zachowanie przez przedstawicieli jednej kultury może być odebrane jako przejaw dobrego wychowania, a przez drugiej za coś skrajnie obraźliwego? Jak odnaleźć się w zawiłościach obcego języka, nie znając dobrze jego kultury? Czy w ogóle da się pogodzić światy, które na pierwszy rzut oka wydają się być całkowicie od siebie różne?

O tym wszystkim opowiada dr Chang Il You –językoznawca z Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu ...
Mark as Played
5 listopada rozpoczną się wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych, a spośród wszystkich kandydatów liczy się tylko Demokratka – Kamala Harris oraz Republikanin, były prezydent 2017–2021 Donald Trump.

Amerykanista z Wydziału Humanistycznego UŚ dr Marcin Sarnek wyjaśnia, jaki wpływ na decyzje wyborców mają celebryci i właściciele dużych korporacji. Badacz mówi również o zawiłościach amerykańskiego systemu wyborczego oraz zmianach,...
Mark as Played
W najnowszym odcinku podcastu Przystanek Nauka UŚ fascynujący świat chemii zgłębiamy z prof. dr hab. Marzeną Dzidą – uznaną chemiczką z Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych UŚ.Naukowczyni łączy naukę z pasją do popularyzacji wiedzy.

W rozmowie odkrywa, jak zrodził się pomysł na bajki dla dzieci, których głównym bohaterem jest pies Czupurek (również goszczący w studio!).Przedstawia również kulisy swoich badań m.in. nad cieczami jon...
Mark as Played
Z okazji Międzynarodowego Dnia Tłumacza dr hab. Paweł Jędrzejko, prof. UŚ odpowiedział na kilka nurtujących nas pytań, w tym:
  • czy bardziej czuje się tłumaczem pisemnym, czy ustnym?
  • jak wielkim wyzwaniem dla tłumacza jest @Śląski Festiwal Nauki KATOWICE?
  • czy zawód tłumacza jest zagrożony wyginięciem?
Rozmowę przeprowadził Tomek Grząślewicz z Centrum Komunikacji Medialnej UŚ.Nagranie i montaż: Daniel Zimoch (Centrum Komunikacji ...
Mark as Played
January 17, 2025 30 mins
Czym jest dekonstrukcja, a czym nie jest?
Kim był twórca tego tyleż znanego, co często błędnie interpretowanego terminu?
Jakie były jego związki z Algierią, Francją oraz… Katowicami? 

Dr Aleksander Kopka z Instytutu Filozofii UŚ opowiada o życiu i twórczości Jacques’a Derridy – jednego z najbardziej wpływowych filozofów XX wieku.

Rozmowę przeprowadził Tomek Grząślewicz z Centrum Komunikacji Medialnej UŚ.
Mark as Played
- Jakie gry cieszą się największą popularnością wśród studentów?
- Czy planszówki mogą poprawić wyniki w nauce?
- Jakie mity na temat gier planszowych warto rozwiać?

Razem z dr Joanną Mercik z Instytutu Historii oraz Centrum Badań Groznawczych Uniwersytetu Śląskiego odkryjemy, jak gry planszowe mogą nie tylko dostarczać rozrywki, ale także uczyć i rozwijać nasz umysł. Poznasz aktualne ulubione gry naszej ekspertki, jej rekomendacje or...
Mark as Played
Ona pochodziła z Warszawy, a on z Osnabrück w Dolnej Saksonii. Połączyła ich sztuka i zostali małżeństwem, ale potem przyszła wojna. 2 sierpnia 1944 r. Felka Płatek i Felix Nussbaum trafili do KL Auschwitz, gdzie oboje zginęli. Prof. dr hab. Renata Dampc-Jarosz z Instytutu Literaturoznawstwa UŚ opowiada o obojgu artystów oraz o powieści na temat ich losów, którą przetłumaczyła z języka niemieckiego.

Powieść „Felix i Felka” Hansa Joa...
Mark as Played
Kiedy w Anglii zaczęto fascynować się zjawiskami nadprzyrodzonymi i jaka była w tym rola Williama Szekspira? Kim był M.R. James, autor Opowieści starego antykwariusza? Na czym polega „paradoks serca” – innymi słowy, dlaczego lubimy się bać?
 
Dr hab. Jacek Mydla, prof. UŚ z Instytutu Literaturoznawstwa UŚ opowiada o książce „Narrating the Ghost: Readings in the Gothic and M.R. James” (Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego) i rozmaitych ...
Mark as Played

Popular Podcasts

    Does hearing about a true crime case always leave you scouring the internet for the truth behind the story? Dive into your next mystery with Crime Junkie. Every Monday, join your host Ashley Flowers as she unravels all the details of infamous and underreported true crime cases with her best friend Brit Prawat. From cold cases to missing persons and heroes in our community who seek justice, Crime Junkie is your destination for theories and stories you won’t hear anywhere else. Whether you're a seasoned true crime enthusiast or new to the genre, you'll find yourself on the edge of your seat awaiting a new episode every Monday. If you can never get enough true crime... Congratulations, you’ve found your people. Follow to join a community of Crime Junkies! Crime Junkie is presented by audiochuck Media Company.

    24/7 News: The Latest

    The latest news in 4 minutes updated every hour, every day.

    Stuff You Should Know

    If you've ever wanted to know about champagne, satanism, the Stonewall Uprising, chaos theory, LSD, El Nino, true crime and Rosa Parks, then look no further. Josh and Chuck have you covered.

    The Bobby Bones Show

    Listen to 'The Bobby Bones Show' by downloading the daily full replay.

    Latino USA

    Latino USA is the longest-running news and culture radio program in the U.S. centering Latino stories, hosted by Pulitzer Prize winning journalist Maria Hinojosa Every week, the Peabody winning team brings you revealing, in-depth stories about what’s in the hearts and minds of Latinos and their impact on the world. Want to support our independent journalism? Join Futuro+ for exclusive episodes, sneak peaks and behind-the-scenes chisme on Latino USA and all our podcasts. www.futuromediagroup.org/joinplus

Advertise With Us
Music, radio and podcasts, all free. Listen online or download the iHeart App.

Connect

© 2025 iHeartMedia, Inc.