Platte Grond

We zien het liever niet, maar het is er wel: afval. Heel. Veel. Afval.

Op veel plaatsen in Nederland liggen kolossale afvalbergen verborgen. Meestal onder, soms ook boven het maaiveld, zoals bij Het Groene Schip, in Amsterdam, een gigantische, met gras beklede Maya-tempel-achtige berg in het landschap. Onder het groen liggen tonnen afval te wachten op een oplossing die misschien nooit zal komen.

Waarom verbergen of we verstoppen we o...

Wat gebeurt er met landbouwgrond wanneer die vrijkomt? Wie aast (en graast) er op ons boerenland? Land van Ons is zo'n partij bijvoorbeeld. Met geld van particulieren kopen zij (vaak in slechte staat verkerende) landbouwgrond op, om vervolgens te werken aan herstel van bodem, landschap en biodiversiteit. 

Maar dit betekent niet dat zij met gemak het ene na het andere perceel op de kop tikken. In tegendeel: het ideologische Land...

Het Nederlandse deel van de Noordzee heeft anderhalf keer de oppervlakte van het Nederlandse land. Het is een gebied waar niemand woont, waar niemand echt bezit heeft en wat eigenlijk een grote uitgestrekte watervlakte lijkt. Dus misschien is het niet zo vreemd dat iedereen er kansen ziet. Voor windmolenparken, bijvoorbeeld. Maar past dat allemaal wel?

Op het Nederlandse deel van de Noordzee zijn nu 10 actieve windparken die samen 5...

In Nederlandse steden is iets opmerkelijks aan de hand. Nieuwe woningen zijn de afgelopen jaren steeds kleiner geworden. 

Waar we vanaf de jaren '50 met minder mensen in steeds grotere huizen zijn gaan wonen, is er nu een omgekeerde trend aan de gang: mini appartementen – vaak weggestopt in torens  – zijn populair onder alleenstaanden. En die groep wordt steeds groter: bijna één op de vijf mensen in Nederland woont alleen…

René ...

Dit verhaal gaat over Bleizo: een stuk grond waar alles zou kunnen, maar niks is - behalve een treinstation.

De oppervlakte van Nederland is ongeveer 41,5 duizend km2. Dat lijkt heel veel. Maar over elke m2 is nagedacht. En elk stukje land heeft een bestemming, een eigenaar en een functie (of wacht daar op).

De druk op de ruimte wordt langzaam opgevoerd. Er woedt een onzichtbare strijd om grond. En die strijd nadert een climax. Komen...

Vanaf maandag 14 april verschijnt om de week een nieuw verhaal van Platte Grond. Dit seizoen duiken Lex, René, Mariette en Nienke in de strijd om de ruimte.

De oppervlakte van Nederland is ongeveer 41,5 duizend km2. Dat lijkt heel veel. Maar over elke m2 is nagedacht. En elk stukje land heeft een bestemming, een eigenaar en een functie (of wacht daar op).

De druk op de ruimte wordt langzaam opgevoerd. Er woedt een onzichtbare strijd ...

Als reactie op de wederopbouw ontstonden in de jaren ’70 en ’80 in Nederland nieuwe wijken, waarin hoge flats plaats maakten voor kleine woonerven, en lange rechte straten voor kleine, kronkelige weggetjes. Een structuur die ook sterk doet aan een doorgesneden bloemkool. Deze wijken werden lange tijd weggezet als saai en truttig. Maar is dat terecht? 

Luister naar dit verhaal van Chris Bajema over de bloemkoolwijk ‘De Clus...

Voor sommige Nederlanders voelt het vreemd om van een moskee Nederlands erfgoed te maken, of is het zelfs een gebouw dat wantrouwen oproept. Hoe anders was dat bij de Yunus Emre moskee in de jaren ‘70.  

Mariëtte Heres maakte een verhaal over hoe deze moskee met de hulp van de hele gemeenschap tot stand kwam en zelfs de trots van Almelo werd. En over hoe de toekomst ervan nu toch weer onzeker is.

Met het aanwijzen van monumenten uit ...

De spanning en angst uit de Koude Oorlog zijn terug van nooit helemaal weggeweest. Althans, wie het nieuws volgt over de oorlog in Oekraïne en de nucleaire dreigementen van Putin hoort,  zou dat kunnen concluderen. Het toeval wil dat Nederland zich juist nu buigt over de vraag: wat te doen met een groot aantal atoombunkers en schuilkelders die stammen uit de Koude Oorlog periode?

Moeten we deze bunkers misschien toch weer operatione...

Wat als je een moeilijk persoon bent in de omgang, maar wel vooruitstrevend in je ideeën? Wat als je een filosofie hebt waarin natuur, stad en mens in balans zijn, maar niemand naar je luistert? Wat als je plannen voor duizend jaar maakt, maar de tijd je vijand wordt? Dat waren de uitdagingen van Louis Le Roy, beter bekend als De Wilde Tuinman.

In dit verhaal duiken we in de wereld van Le Roy, die in de jaren ‘70 met zijn ideeën onz...

Als er nieuwe windturbines worden neergezet in Nederland is er bijna altijd discussie over. Regelmatig verschijnen er berichten in de media over mensen die fel tegen de komst van windturbines zijn, of het nu op land is, of op zee.

Mensen zijn vaak vóór schone energie maar niet in de buurt van hun leefomgeving. Je zou kunnen stellen dat we een ambivalente houding hebben ten aanzien van windenergie.

Maar in het ve...

Het verhaal Bruut Bemind speelt zich af in en rond het stadhuis van Terneuzen. Deze ‘ark van beton’ maakt nogal wat tongen los in Zeeland. Het brutalistische gebouw is daarmee een goed voorbeeld van de discussie die gevoerd wordt rondom jong erfgoed. En het laat zien dat we het moeilijk vinden om gebouwen te zien als erfgoed, als ze nog maar een paar decennia oud zijn.

Sinds de komst van het stadhuis, in 1972, roept het gebouw al we...

Platte Grond is terug met een derde seizoen vol verhalen over pioniers, architecten en andere cowboys.  In dit seizoen hebben we speciale aandacht voor ‘jong erfgoed’.

Kan een windmolen van een paar decennia jaar oud erfgoed worden? Of moeten we die gewoon vervangen? Kan een grauw betonnen gebouw met een slecht energielabel een rijksmonument worden?

Het team van Platte Grond ging op zoek naar gebouwen en andere objecten in Nederland,...

De maker van dit verhaal, Michiel van Poelgeest, slaat op een ochtend de krant open en leest een interview met Vinex-vader Hans Leeflang, waarin hij pleit voor een nieuw masterplan voor Nederland, om het nijpende woningtekort op te lossen. Onder andere. Leeflang’s oproep raakt een gevoelige snaar. Want: een miljoen woningen…hoe dan? De regie lijkt te ontbreken. Het ‘grotere verhaal’ eveneens. Maar Vinex, dát willen we toch niet nog...

Als klein kind bezocht Mariëtte Heres, de maker van dit verhaal, het voormalig kamp Westerbork. Ze herinnert zich het bos, de hei en de Radiosterrenwacht, maar ze herinnert zich ook heel goed de omhoog gekromde spoorrails zonder eind. Het is één van de eerste echte historische sensaties die zij zich kan herinneren. Net zoals Mariëtte kent iedereen wel zo’n ervaring, waarin je voor een ogenblik ’een wordt’ met de geschiedenis.

Nu er ...

Prins  Charles, Thiery Baudet en Donald Trump: Platte Grond kreeg ze helaas niet te spreken voor deze aflevering. En dat is jammer, want ze hebben alledrie wel degelijk een zeer uitgesproken mening over architectuur. Of om nog preciezer te zijn: over het modernisme. En laat dit verhaal, getiteld Neofobie, nu precies daar over gaan.

Het modernisme is een  stroming in de architectuur die, zo lijkt het, de wereld in twee kam...

De openbare ruimte is voor de meeste mensen logisch en redelijk veilig ingericht. De weg die je dagelijks aflegt voelt vanzelfsprekend en vertrouwd. Door gebruik te maken van al je zintuigen - zoals tast, gehoor en zicht -  kom je eenvoudig van A naar B. Maar dat geldt zeker niet voor iedereen.

René van Es sprak voor dit verhaal met drie mensen die visueel beperkt zijn: Jeroen van Dijk, Heleen Wilke en Simon Dogger. Ze mak...

Er bestaat een huis, verzonken in rotsen, op een magnifieke plek met een fenomenaal uitzicht. Het heet Casa Malaparte en het bevindt zich op het eiland Capri voor de kust van Italië. Architecten over de hele wereld lopen ermee weg. En zouden dolgraag, al was het maar voor één keer, een bezoek brengen. Velen hebben dat ook geprobeerd. Slechts een enkeling slaagde.

Het huis is onder architecten zo beroemd, dat het bijna een cliché is ...

Wanneer de oude boogbrug bij Vianen afgebroken dreigt te worden voor de verbreding van de A2, is er één man die het voor de stalen constructie opneemt: kunstenaar Wim van Sijl. Hij maakt zich sinds jaar en dag sterk voor het behoud van de boogbrug over de Lek en neemt het op tegen bouwkranen, instanties, bestemmingsplannen en ministers.  De brug mág gewoon niet weg, vindt hij.

Voor Wim is de brug meer dan een middel om van...