Goud en staal: tekenen van het gure schoolplein op aarde

Als je even langs álle geopolitieke en macro-economische conferenties was gegaan de afgelopen jaren (sterkte!), dan was één term nu aan de binnenkant van je schedel gegrift. 

De multipolaire wereld.

Vrij vertaald: een steeds guurder schoolplein op aarde. Een wereld met steeds hogere muren tussen verschillende machtsblokken en economieën.

Goud is teken nummer één. Schiet altijd omhoog als de economische pleuris uitbreekt op aarde en beleggers dat vreselijke cliché 'veilige haven' gaan bezigen. Maar het is ook iets anders. Je kan het namelijk sterker aanzetten en de bekende uitspraak van John Pierpont Morgan letterlijk nemen: 'goud is geld en de rest is krediet.'

Als je dat doet en goud op gaat sparen omdat je het geopolitieke schoolplein niet meer vertrouwt, zit je al aardig op de mercantilistische koers. Een goed geschiedenisstudent begint overigens op te letten zodra die term wordt genoemd, want er zijn veel definities van. Je hoort ze kreunen: 'néééé, daar gaat zo'n proleet weer aan de haal met een term!' 

Wees gerust. Dat het meestal gaat om nationalistisch economisch beleid dat het liefst zoveel mogelijk rijkdom binnen de landsgrenzen laat bewegen en dus per saldo meer verkoopt dan het koopt, dat is wel te stellen. Wat komt daarbij kijken? Importheffingen die import beperken, export die op wordt geschroefd en liefst een ophoping van edelmetaal in wat doorgaat voor de nationale kluis.

Misschien doet dit alles u ergens aan denken. Aan de handelsoverschotten van China, misschien. Of aan de eerste cryptobaron in het Witte Huis, die zijn fantasieën over het bestrijden van Japanse export in de jaren tachtig nu toepast op de hele wereld middels een handelsoorlog. Of aan Europa, dat zijn staalindustrie moet beschermen in een wereld die zoekt naar de laagste importheffing voor zijn overproductie. Het uit de Unie vertrokken Verenigd Koninkrijk huilt, maar ArcelorMittal, ThyssenKrupp en SSAB vieren feest op de markten vandaag. Zij hebben Europese fabrieken.

Goed: dat protectionistische gedoe uit de zeventiende en achttiende eeuw vond plaats in een wereld zonder fiatgeld (dat maffe Franse geintje van John Law daargelaten). En tegenwoordig praten we liever over 'landelijke economische groei' dan over 'ophoping van goud'. Maar zo verschillend is dat nou ook weer niet, want ook de pleitbezorgers van het oude mercantilisme van weleer waren meer geïnteresseerd in nationale economische groei dan in pure ophoping van goud. Die gevulde kluis was slechts het resultaat.

Niks nieuws onder de zon dus. De geschiedenis rijmt weer. De Europese Unie beschermt zijn staalproducent en centrale banken op aarde slaan goud in, omdat het schoolplein guurder wordt. Want coronacrisis gooide de goudprijs omhoog, maar de oorlog in Oekraïne en de sancties op Rusland gaven nog eens een trap aan de prijs, toen centrale banken in economieën buiten de VS, Europa en Japan de hegemonie van de dollar eng begonnen te vinden.

Vervolgens was het hek pas echt van de dam toen we vorig jaar de inflatie en torenhoge staatsschulden van Washington tot Parijs tot Tokio gingen bekijken, gevolgd door de komst van Trump, de dalende dollar, de bedreigingen aan het adres van de Fed en natuurlijk de handelsoorlog.

Metaal is niet langer bouwmateriaal of een veilige haven, maar vooral een teken dat de geopolitiek verruwt. Ophopen achter een importmuur dan maar!

Beursnerd en Beursnerd XL 

Iedere werkdag iets na elf uur werpt de Beursnerd in gesprek met presentator Thomas van Zijl een blik op de AEX, waarbij hij of zij de diepgang niet schuwt. Daarnaast is er donderdag om tien voor twaalf een langere beursanalyse. Die neemt Beursnerd XL Jochem Visser voor zijn rekening.

See omnystudio.com/listener for privacy information.