2. De Bosbouw

Tegenover de stilte van het Zweedse bos zijn er de kettingzagen en versnipperaars. Een boom die hier een jaar of 70 heeft gestaan, is binnen een mum van tijd verwerkt tot planken, pulp en zaagsel.  

Bijna al het voor de oogst bestemde bos in Zweden - zo’n 97 procent - wordt beheerd door middel van kaalkap. Bosbouw in Zweden is grotendeels een kwestie van kappen, herplanten, uitdunnen, en na zo’n 60 tot 80 jaar weer kappen. Peter Roberntz, senior bosadviseur bij het Wereld Natuur Fonds in Zweden, merkt op dat een boom zich dan in zijn ‘tienerjaren’ bevindt. Deze had nog makkelijk tientallen of honderden jaren kunnen groeien. 

De industrie verwerkt de bomen tot producten die wij, op het Europese continent, in grote hoeveelheden afnemen. De woordvoerder van de belangenorganisatie van de bosbouw Skogsindustrierna noemt bouwmateriaal als het belangrijkste product uit het bos. Maar Roberntz van het Wereld Natuur Fonds zet daar een kanttekening bij. Hij vertelt dat slechts zo’n 20 procent van elke boom tot planken gezaagd wordt. De rest wordt direct verwerkt tot pulp, papier of bio-brandstof. Ofwel: 80 procent van het productiebos verdwijnt in een product met een korte levensduur, waarvan dus ook de opgeslagen koolstof snel weer in de atmosfeer verdwijnt. 

Niks mis mee, volgens de industrie. Voor elke gekapte boom planten we twee nieuwe en de afgelopen eeuw is het volume van het Zweedse bos verdubbeld. Hetzelfde hoorden we vorige week al van de Zweedse klimaatminister, die de Zweedse bosbouw de duurzaamste ter wereld noemt en de boskap niet wil afremmen maar juist wil versnellen. Het wordt gepresenteerd als win-winsituatie: hoe meer toiletpapier we doorspoelen en hoe meer biomassa we verbranden, des te beter voor de economie én het klimaat. Toch? 

 Maar lang niet iedereen is het daarmee eens. Het is opmerkelijk: als het gaat over de Zweedse bosbouw zijn er twee werkelijkheden. Het ene kamp zegt dat het een enorm duurzame industrie is, en het andere kamp noemt het huidige bosbouwmodel funest voor de natuur. 

Over de maker

Anne Grietje Franssen (1990) is een freelance Scandinavië-correspondent voor onder meer Trouw en het FD. Ze is een geboren Amsterdamse, maar woont sinds 2017 op een autovrij eiland voor de Zweedse westkust. Momenteel schrijft ze twee boeken; een over de inheemse Sami en de invloed van de ‘groene industrieën’ op hun land, levenswijzen en cultuur en een over het kleine eilandbestaan. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.